صفر تا صد امکانات رفاهی حرم مطهر امام رضا(ع)

سفر به مشهد و زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) آرزوی هر ایرانی است. اما برای داشتن یک زیارت آسوده و بدون دغدغه، به‌خصوص برای خانواده‌ها، سالمندان، و افراد کم‌توان، آگاهی از امکانات رفاهی حرم امری ضروری است. بسیاری از زائران از خدمات گسترده‌ای که آستان قدس رضوی برای راحتی آن‌ها فراهم کرده بی‌اطلاع هستند. در این راهنمای کامل، تمام آنچه را که باید در مورد امکانات رفاهی حرم مطهر امام رضا (ع) بدانید، از ویلچر و زائربر گرفته تا پارکینگ و خدمات ویژه، برای شما شرح می‌دهیم.

۱. خدمات حمل‌ونقل داخل حرم: آسودگی در تردد

صحن‌های وسیع حرم مطهر گاهی پیمودن مسیر را برای سالمندان، کودکان و افراد دارای معلولیت دشوار می‌کند. خوشبختانه، آستان قدس رضوی تدابیر ویژه‌ای برای این عزیزان اندیشیده است:
ویلچر (صندلی چرخ‌دار): رایگان و در دسترس
اگر خودتان یا همراهانتان نیاز به ویلچر دارید، نگران نباشید. در نقاط مختلف حرم، ایستگاه‌های متعددی برای امانت گرفتن ویلچر به صورت رایگان وجود دارد.
•    محل دریافت ویلچر: این ایستگاه‌ها معمولاً در ورودی‌های اصلی حرم مانند ورودی باب الجواد، باب الرضا، ورودی نواب صفوی (صحن کوثر) و ورودی شیخ طوسی (بست طوسی) قرار دارند. به تابلوهای راهنما با عنوان “امانت ویلچر” یا “خدمات زائر” توجه کنید.
•    شرایط دریافت: برای امانت گرفتن ویلچر، کافی است یک کارت شناسایی معتبر (مانند کارت ملی یا گواهینامه) به مسئول ایستگاه تحویل دهید و پس از بازگرداندن ویلچر، کارت خود را پس بگیرید.
•    خدمات ویلچرانی: علاوه بر امانت دادن ویلچر، خادمان افتخاری در این ایستگاه‌ها حضور دارند که به افراد سالمند و ناتوان کمک می‌کنند و آن‌ها را با ویلچر در مسیرهای مختلف حرم جابجا می‌کنند. این خدمت نیز کاملاً رایگان است.
خودروهای زائربر برقی: تردد سریع و راحت
برای طی کردن مسافت‌های طولانی بین صحن‌ها و ورودی‌ها، خودروهای برقی کوچکی به نام “زائربر” در نظر گرفته شده‌اند. این خودروها مانند یک تاکسی در مسیرهای مشخصی حرکت می‌کنند.
•    مسیرهای اصلی: زائربرها معمولاً از ورودی‌های اصلی (مانند پارکینگ‌ها و بست‌ها) زائران را تا نزدیکی صحن‌های مرکزی مانند صحن انقلاب و جمهوری اسلامی منتقل می‌کنند و بالعکس.
•    ایستگاه‌ها: این خودروها ایستگاه‌های مشخصی دارند و در طول مسیر نیز برای سوار و پیاده کردن زائران توقف می‌کنند.
•    هزینه: استفاده از زائربرها رایگان است و اولویت استفاده با سالمندان، بانوان باردار، کودکان و افراد کم‌توان می‌باشد.

۲. پارکینگ‌های حرم مطهر: پایان دغدغه جای پارک

یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های زائرانی که با خودروی شخصی به حرم مشرف می‌شوند، پیدا کردن جای پارک امن و نزدیک است. حرم مطهر دارای چندین پارکینگ طبقاتی بزرگ با ظرفیت هزاران خودرو است که به صورت ۲۴ ساعته فعال هستند.
•    پارکینگ شماره ۱: واقع در ورودی خیابان شیرازی (زیرگذر حرم). دسترسی عالی به بست شیخ طوسی و صحن انقلاب اسلامی دارد.
•    پارکینگ شماره ۲: واقع در ورودی خیابان نواب صفوی. دسترسی مناسب به صحن کوثر و ورودی شرقی حرم.
•    پارکینگ شماره ۳: واقع در ورودی خیابان طبرسی. دسترسی آسان به بست شیخ طبرسی و رواق دارالحجه.
•    پارکینگ شماره ۴: واقع در ورودی خیابان امام رضا (ع) (ورودی باب الجواد). یکی از بزرگ‌ترین و پرترددترین پارکینگ‌ها با دسترسی مستقیم به صحن جامع رضوی.
نکات مهم در مورد پارکینگ‌ها:
•    هزینه: هزینه پارکینگ‌ها به صورت ساعتی محاسبه می‌شود و نرخ آن توسط آستان قدس رضوی تعیین و اعلام می‌گردد.
•    امنیت: تمام پارکینگ‌ها مجهز به دوربین‌های مداربسته و نگهبانی ۲۴ ساعته هستند.
•    دسترسی به حرم: از داخل پارکینگ‌ها، مسیرهای مشخص، پله‌برقی و آسانسور برای رسیدن به صحن‌های حرم وجود دارد.

۳. دفاتر امانات: زیارت با خیال آسوده

همراه داشتن وسایلی مانند ساک، کیف بزرگ، کالسکه کودک و… در داخل رواق‌ها و فضای مسقف حرم ممنوع است. برای رفاه حال زائران، دفاتر امانات متعددی در تمام ورودی‌های حرم تعبیه شده است.
•    محل دفاتر امانات: در تمام ورودی‌های اصلی و فرعی حرم، کیوسک‌ها یا دفاتری با تابلوی “دفتر امانات” وجود دارد.
•    نحوه کار: شما وسایل خود را تحویل می‌دهید و یک شماره یا رسید دریافت می‌کنید. پس از زیارت، با ارائه همان رسید، وسایل خود را پس می‌گیرید.
•    هزینه: این خدمات به صورت رایگان ارائه می‌شود.
•    امانات اشیاء قیمتی: برای نگهداری اشیاء قیمتی مانند طلا، پول نقد یا مدارک مهم، دفاتر امانات مخصوصی وجود دارد که امنیت بالاتری را فراهم می‌کنند. حتماً از این دفاتر استفاده کنید.

۴. خدمات بهداشتی و رفاهی عمومی

•    سرویس‌های بهداشتی و وضوخانه‌ها: در تمام صحن‌ها و ورودی‌ها، سرویس‌های بهداشتی مدرن و بسیار تمیز به تعداد زیاد وجود دارد. همچنین وضوخانه‌های مجزا برای آقایان و بانوان در نزدیکی رواق‌ها و محل‌های اقامه نماز در دسترس است.
•    آبخوری و سقاخانه‌ها: مشهورترین سقاخانه حرم، سقاخانه اسماعیل طلایی در صحن انقلاب است. علاوه بر آن، در سرتاسر صحن‌ها، آبخوری‌های بهداشتی با آب خنک و گوارا برای رفع تشنگی زائران وجود دارد.
•    چایخانه‌های حضرتی: در برخی از صحن‌ها، چایخانه‌هایی دایر شده‌اند که با چای و نبات متبرک به صورت رایگان از زائران پذیرایی می‌کنند. این چایخانه‌ها حال و هوای معنوی خاصی دارند.

۵. خدمات ویژه برای مادران و کودکان

آستان قدس رضوی برای مادرانی که با نوزاد یا کودک خردسال به حرم مشرف می‌شوند نیز امکانات ویژه‌ای فراهم کرده است:
•    اتاق مادر و کودک (گهواره): در نقاط مختلف حرم، اتاق‌های مجهزی با عنوان “اتاق مادر و کودک” یا “گهواره” وجود دارد. این اتاق‌ها دارای امکاناتی نظیر تخت تعویض نوزاد، آب گرم، شیردوش و فضایی آرام برای شیردهی و استراحت مادر و کودک هستند. این اتاق‌ها را می‌توانید در صحن جامع رضوی، صحن کوثر و نزدیکی رواق حضرت زهرا (س) پیدا کنید.
•    امانت کالسکه: همانند ویلچر، امکان امانت گرفتن کالسکه برای کودکان نیز در برخی از ورودی‌ها فراهم است.

۶. دفاتر اشیاء و افراد گمشده

گم شدن در شلوغی حرم، به‌ویژه برای کودکان و سالمندان، یک اتفاق محتمل است. دفاتر افراد گمشده در نقاط مرکزی حرم (مانند صحن جامع رضوی و صحن انقلاب) مستقر هستند و از طریق سیستم پیجینگ و با کمک خادمان، به سرعت برای پیدا کردن افراد اقدام می‌کنند. همچنین دفاتر اشیاء گمشده، وسایل پیدا شده را تحویل گرفته و برای بازگرداندن به صاحبانشان تلاش می‌کنند.
سخن پایانی
همانطور که مشاهده کردید، آستان قدس رضوی با ایجاد یک شبکه گسترده و منظم از امکانات رفاهی، تلاش کرده است تا زائران با هر شرایط جسمی و سنی، بتوانند زیارتی آرام، معنوی و بدون دغدغه را تجربه کنند. آگاهی از این خدمات نه تنها به راحتی شما کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود بتوانید از زمان خود به بهترین شکل برای عبادت و راز و نیاز استفاده کنید. در سفر بعدی خود به مشهد مقدس، با اطمینان از این امکانات بهره‌مند شوید.
 

تاریخ انتشار : 1404/08/06