صنایع دستی مشهد

یکی از سوغات های شهر مشهد صنایع دستی آن است که امروزه متاسفانه تحت تاثیر سایر محصولات و سوغاتی های مشهد نظیر زعفران، زرشک و ... قرار گرفته و شاهد این هستیم که کمتر از آن استقبال می شود و اگر بخواهیم مقایسه کنیم گردشگران و مسافران خارجی بیشتر علاقه مند به خرید این صنایع دستی های زیبا نسبت به مسافران داخلی می باشند. با این حال مشهد قطب صنایع دستی می باشد و نباید این قضیه را نادیده بگیرید. در این مقاله از سایت زواران بخشی از هنر های صنایع دستی مشهد که می توانید به عنوان سوغاتی برای دوستان و اقوام ببرید را معرفی می کنیم.

فرش مشهد

هرچند نمیتوان تاریخ دقیقی را در خصوص آغاز قالیبافی در استان خراسان رضوی، تخمین زد با این حال می توان ادعا کرد قالی بافی در مشهد حدود پنج سده قدمت دارد. از مهم ترین مراکز قالی بافی استان خراسان رضوی مشهد ، کاشمر ، نیشابور، سبزوار را می‌توان نام برد. زیبا ترین و باکیفیت ترین فرش های دستبافت را می توانید در مشهد ببینید و آن را بعنوان یک یادگاری ارزشمند و زیبا خریداری کنید.  استفاده از پشم های مرغوب ، رنگهای گیاهی و... از قابلیت های برجسته فرش مشهد است.

گلیم بافی مشهد

اگرچه پیشینه هنر گلیم بافی به دوران تاریخی و قبل اسلام می‌رسد اما در طول دوران اسلامی ذوق و سلیقه کویرنشینان، روستايیان و بومیان موجب بروز خلاقیت‌های هنری و شکوفايی آن با الهام از طبیعت پیرامون بوده است. امروزه زنان روستایی اوقاتی از زندگی روزمره خود را به بافت گلیم اختصاص می‌دهند. معمولا تار آن پنبه و پشم وگاهی نخ ابریشم و پود آن از نخهای پشمی و کرک و ابریشم به صورت رنگی استفاده می شود. گلیم هیچ پرزی ندارد. مشهد، شیروان و قوچان مراکز بافت گلیم در استان خراسان می باشند.

پوستین دوزی در مشهد

در میان صنایع دستی مشهد یکی از مهم ترین آنها پوستین دوزی و نقش اندازی روی آن است که از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. در ایران از پوست گوسفند (شامل حداقل بیست نوع مختلف) و سایر حیوانات حلال گوشت برای دوختن پوستین استفاده می‌شود. ولی سایر حیوانات پوستشان به منظور تولید خز بکار می‌رود نظیر: سگ آبی،انواع روباه، خرگوش، سمور، راسو، گربه و... . محصولاتی مانند: پالتو، کفش های رو فرشی، کیف ، جلیقه ، کلاه و شال گردن و... با هنر پوستین دوزی تولید می شوند که در کارگاه های خیاطی، یا با چرخ آنها را می دوزند و یا دست دوز هستند. مسلما کالاهایی که دست دوز هستند هم ارزش بیشتری دارند و هم کیفیت بالاتری دارند.برای تزئین پوستین نیز از هنر سوزن دوزی و یا رنگ آمیزی استفاده می کنند.

در گذشته بسیاری از پوستین دوزها در محله نوغان دورهم جمع میشدند که اصلیت آنها کابلی بوده و ساکن مشهد بودند. امروزه پوستین دوزی از هنرهای مردم شاندیز محسوب می شود.

فیروزه تراشی مشهد

هنر فیروزه تراشی از جمله هنرهایی با قدمت چند هزار ساله در خراسان رضوی است. مشهد مقدس به دلیل نزدیکی به نیشابور از گذشته محل تراش و عرضه فیروزه بوده و تراش فیروزه در ایران همچون فیروزه اش مرغوب ترین نوع تراش در دنیا محسوب می شود. زیور آلات ساخته شده با نگین فیروزه امروزه جزو سوغاتی های بسیار مهم و معروف شهر مشهد میباشد که زایرین و مسافران مشهد به شهر های خود می برند. محصولات فیروزه طبق کیفیت و رنگ نام‌های مختلفی دارند که ازجمله مرغوب‌ترین آن‌ها سنگ فیروزه هایی ست که دارای رنگ آبی روشن باشد. خراسان معدن با کیفییت ترین سنگ فیروزه در جهان می باشد. فعالیت 300 کارگاه تراش فیروزه در خراسان رضوی که مقام نخست را در کشور دارند.

ارغوان بافی مشهد

ارغوان بافی نوعی هنری دستی و بومی در استان خراسان است که از به هم تنیده شدن تار و پود ترکه های نازک حاصل از درختچه های ارغوان درست می شود. ترکه های ارغوان، از گیاهی طبیعی و خودرو در دره های منطقه مایان طرقبه به دست می آید. برداشت ترکه های ارغوان معمولاً در اواسط بهار آغاز و تا اواخر پاییز ادامه دارد. در زیر نمونه درختچه ارغوان را می بینید.

پس از جمع آوری ترکه ها آنها را در محیطی خیس و نم دار خوابانده و آماده کار می نمایند و با بافتن ترکه های ارغوان به یکدیگر، سبدها و اقلام تزیینی را تولید و به بازار فروش عرضه می کنند. شاید ارغوان بافی نوعی سبد بافی به نظر برسد اما حاصل دست ارغوان بافان بسیار مستحکمتر از انواع سبد است. شست و شوی آن با آب و شوینده های معمولی امکان پذیر است و صدمه ای به آن وارد نمی کند، اما رطوبت مداوم ممکن است از دوام آن بکاهد ضمن این که آتش باعث سوختن و از بین رفتن آن می شود. از تولیدات ارغوان بافی بیشتر به عنوان جای نان، آبکش برای برنج، شستن سبزی و میوه، سبد میوه و گل استفاده می شود.

تاریخ انتشار : 1397/08/27