گنجینه ای پنهان در قلب حرم!

 راهنمای کامل کتابخانه آستان قدس رضوی برای مسافران
آیا فکر می‌کنید سفر به مشهد فقط زیارت و بازارگردی است؟ سخت در اشتباهید! در چند قدمی ضریح مطهر، یکی از بزرگ‌ترین و شگفت‌انگیزترین گنجینه‌های علمی و تاریخی جهان اسلام خوابیده است که شاید تا به حال نامش را شنیده باشید اما عظمتش را درک نکرده باشید.
کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، جایی است که بوی کاغذهای هزار ساله با معنویت حرم گره خورده است. اگر اهل کتاب، تاریخ یا حتی کنجکاوی‌های فرهنگی هستید، این مقاله بلیط طلایی شما برای ورود به دنیایی متفاوت در مشهد است.
چرا باید حتماً از کتابخانه آستان قدس دیدن کنید؟
اینجا یک کتابخانه معمولی با چند قفسه کتاب نیست. اینجا صحبت از تاریخ است:
•    قدمت هزار ساله: این کتابخانه یکی از کهن‌ترین کتابخانه‌های فعال در جهان است (تأسیس حدود سال ۳۶۳ هجری قمری!).
•    معماری خیره‌کننده: ساختمان با شکوه و معماری اسلامی-ایرانی که خودش یک موزه زنده است.
•    کلکسیون‌های نایاب: دست‌نوشته‌هایی که نظیرشان در دنیا وجود ندارد.
داخل این غول فرهنگی چه خبر است؟ (بخش‌های مختلف)
وقتی وارد می‌شوید، با ۳۰ هزار متر مربع فضای فرهنگی روبرو هستید. بیایید طبقه به طبقه جلو برویم:
۱. تالارهای مطالعه (بهشت کتاب‌خوان‌ها)
این کتابخانه تالارهای متعددی دارد که بر اساس جنسیت و موضوع تفکیک شده‌اند. سکوت مطلق و فضایی آرام برای غرق شدن در دنیای کلمات.
۲. گنجینه نسخ خطی (بخش شگفت‌انگیز)
اینجا قلب تپنده کتابخانه است.
•    قرآن‌های منسوب به ائمه: دست‌خط‌هایی منسوب به امام علی (ع)، امام حسن (ع) و… که روی پوست آهو نوشته شده‌اند.
•    کتب علمی نایاب: کتاب‌های خطی ابوریحان بیرونی، خواجه نصیرالدین طوسی و شیخ بهایی.
•    تعداد: بیش از ۱۰۰ هزار نسخه خطی که هوش از سرتان می‌برد.
۳. موزه قرآن و نفایس
اگر فرصت مطالعه ندارید، حتماً از موزه آن دیدن کنید. هدایای رهبران جهان، قرآن‌های طلاکوب و آثار هنری بی‌نظیر در اینجا نگهداری می‌شوند.
چه کتاب‌هایی اینجا پیدا می‌شود؟
تقریباً هر چیزی که فکرش را بکنید!
1.    کتب چاپی: بیش از ۴ میلیون جلد کتاب چاپی به ده‌ها زبان زنده دنیا.
2.    کتب سنگی و سربی: کتاب‌های قدیمی که با تکنیک‌های چاپ اولیه تولید شده‌اند.
3.    اسناد تاریخی: میلیون‌ها سند تاریخی از دوران صفویه تا قاجار (فرمان‌های شاهان، اجاره‌نامه‌ها، عقدنامه‌ها).
4.    منابع دیجیتال: دسترسی به میلیون‌ها مقاله و کتاب الکترونیک.
راهنمای عضویت: آیا مسافران هم می‌توانند عضو شوند؟
بله! این یکی از بهترین خدمات آستان قدس است. اگر مسافر هستید و می‌خواهید چند ساعتی مطالعه کنید یا پژوهشگر هستید، راه‌هایی وجود دارد:
عضویت موقت (مخصوص زائرین و مسافران)
اگر فقط چند روز در مشهد هستید، می‌توانید از خدمات “مطالعه در محل” استفاده کنید.
•    مدارک لازم: کارت شناسایی معتبر (کارت ملی).
•    هزینه: معمولاً رایگان یا بسیار ناچیز.
•    دسترسی: می‌توانید کتاب‌ها را بگیرید و در تالار مطالعه بخوانید (امانت به خارج از کتابخانه برای مسافران کوتاه مدت مقدور نیست).
عضویت دائم (برای ساکنین یا دانشجویان)
اگر دانشجو هستید یا زیاد به مشهد می‌آیید، می‌توانید عضویت رسمی بگیرید (حضوری یا آنلاین از طریق وب‌سایت کتابخانه).
دسترسی و ساعت کاری
•    آدرس دقیق: مشهد، حرم مطهر رضوی، ورودی شیخ طوسی، ضلع شمالی بست شیخ طوسی. (داخل خود حرم است).
•    ساعت کاری:
•    بخش آقایان: معمولاً ۲۴ ساعته یا تا پاسی از شب (۷ صبح تا ۱۲ شب) فعال است.
•    بخش بانوان: همه روزه از ساعت ۷ صبح تا ۱۹ (ممکن است در ایام خاص تغییر کند).
•    نکته: در ایام تعطیل رسمی ممکن است فقط تالارهای قفسه باز فعال باشند.
نکات طلایی برای بازدید بهتر
1.    ممنوعیت وسایل: بردن کیف بزرگ، دوربین حرفه‌ای و خوراکی به داخل تالارها ممنوع است. (کمد امانات وجود دارد).
2.    لباس مناسب: اینجا بخشی از حرم است، رعایت پوشش کامل و چادر برای بانوان الزامی است.
3.    تور مجازی: اگر وقت نکردید بروید، سایت کتابخانه آستان قدس تور مجازی فوق‌العاده‌ای دارد.

سفر به مشهد بدون دیدن گنجینه تاریخ علم شیعه کامل نیست. دفعه بعد که به زیارت رفتید، مسیرتان را کمی کج کنید و سری به این اقیانوس دانش بزنید. قول می‌دهیم آرامش این کتابخانه، کمتر از زیارت نیست.

تاریخ انتشار : 1404/10/08