آشنایی با صحن های حرم مطهر امام رضا(ع)

مشهد، شهر امام رضا (ع) است که برکت وجود حرم مطهر ایشان در این شهر، به مشهد رونق فراوانی بخشیده است. حرم مطهر در مرکز شهر مشهد پایتخت خراسان رضوی واقع شده است. حرم زیبا و با شکوه امام رضا تشکیل شده از بناهای مختلفی است که در مرکز همه آنها آرامگاه ثامن الحجج قراردارد و توسط صحن ها، رواق ها، مساجد، چندین موزه و کتابخانه احاطه شده و مجموعه همه موارد نام برده شده، حرم مطهر را تشکیل داده است.

در این میان فضاهای باز بسیاری در اطراف مرقد مطهر وجود دارد که دسترسی به مکان های مختلف حرم را میسر می سازد که به این فضاها صحن گفته می شود. حرم مطهر امام رضا 9 صحن دارد. جهت آشنایی بیشتر با صحن های حرم امام رضا(ع) لطفا ادامه مطلب سایت زواران را مطالعه فرمایید.

 صحن انقلاب حرم امام رضا (ع)

این صحن اولین، قدیمی ترین و باشکوه ترین صحن از صحن های حرم امام رضا (ع) است که در دوران سلطان حسین بایقرا و با همت امیر علی شیر نوایی در سال ۸۷۵ هجری قمری و در شمال مرقد حضرت رضا (ع) ساخته شد. به پنجره فولاد امام رضا (ع) که از فولاد و برنز ساخته شده است در قسمت جنوبی همین صحن واقع شده است، پنجره بزرگی که از داخل آن روضه منوره حضرت قابل مشاهده است چهار ایوان معروف در این صحن قرار گرفته که به ترتیب به نام های ایوان عباسی در شمال صحن ،ایوان طلای نادری در جنوب ،ایوان نقاره خانه در مشرق و ایوان ساعت در مغرب می باشند. ساختمان معروف نقاره خانه در ایوان نقاره خانه واقع شده است که نقاره نوازی از بالای همین ایوان برگزار می گردد و در ایوان ساعت نیز همان طور که از نام آن مشخص است، یک ساعت بزرگ قرار داده شده که زمان نشان می دهد.

صحن آزادی حرم امام رضا(ع)

یکی از زیباترین صحن های حرم امام رضا (ع) و نام دیگر آن به ویژه از زبان قدیمی ها صحن نو می باشد، در قسمت شرقی حرم مطهر واقع شده است. این صحن که در پایین پای حضرت است در سال ۱۲۳۳ هجری قمری و به فرمان فتحعلی شاه قاجار و با ۴۳۳۵ متر مربع مساحت ساخته شد که طلاکاری آن نیز در سال ۱۲۸۲ هجری قمری و به دستور ناصرالدین شاه قاجار انجام شد. این صحن به مانند صحن انقلاب دارای چهار ایوان با نام های ایوان طلا (در غرب)، ایوان باب الحکمه (در شمال)، ایوان ساعت (در جنوب) و ایوان باب السلام (در شرق) قرار گرفته اند. گفته می شود ساعت بزرگی که در ایوان ساعت قرار گرفته است را مظفرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۷۸ اهدا کرده است که تا قبل از ۱۳۳۶ هجری شمسی بر روی ایوان صحن انقلاب قرار گرفته بود.اما ایوان طلا در میان دیگر ایوان ها شهرت بیشتری را دارد که ارتفاع آن به بیش از ۲۰ متر می رسد.

صحن جمهوری حرم امام رضا (ع)

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و در سال ۱۳۶۸ هجری شمسی، صحن جمهوری در حرم مطهر رضوی ساخته شد که در غرب روضه منوره واقع شده است. مساحت این صحن با احتساب زیرزمین آن، ۱۹۰۶۵ متر، مساحت فضای باز صحن نیز حدوداً ۷۳۰۲ متر مربع و فضای غرفه‌‌های صحن حدود ۴۶۲۲ متر مربع است. سقاخانه ای زیبا و هست ضلعی در وسط صحن جمهوری اسلامی قرار دارد که جزو اولین مکان هایی در ایران میباشد که از سیستم الکترونیکی برای بخش آبخوری خود استفاده نموده است. در قسمتی از این صحن ساعت آفتابی ای واقع شده است که در تمام فصول، ظهر شرعی را نمایش می دهد.

صحن قدس حرم امام رضا (ع)

این صحن نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ساخته شده است، در قسمت جنوبی حرم و بعد از مسجد تاریخی گوهرشاد قرار گرفته است. در وسط صحن قدس سقاخانه‌ای زیبا باه شکل بیت‌المقدس که ابعاد آن یک هشتم ابعاد اصلى قدس میباشد ،ساخته شده که گنبد آن از طلا بوده و داخل آن منبع آبى با شصت هزار لیتر گنجایش آب قرار گرفته است. صحن قدس به عنوان کوچکترین صحن در حرم با مساحت ۲۵۱۰ متر مربع و ۱۲۷۰۰ متر مربع زیر بنا در طبقات می باشد.

صحن هدایت حرم امام رضا (ع)

با مساحتی تقریبا ۱۴۴۰ مترمربع دارد که در شمال شرقی حرم مطهر قرار گرفته است. از سمت شمال شرقی به بنیاد پژوهش‌های اسلامی، مدرسه علمیه و سردر طبرسی، از جنوب غربی به دانشگاه علوم اسلامی رضوی و بست شیخ طبرسی و مهمانسرای حضرت و از سمت جنوب و جنوب شرقی به ساختمان اداری دانشگاه علوم اسلامی رضوی و مقبره پیرپالاندوز و سردر نواب صفوی متصل است.

صحن جامع رضوی حرم امام رضا

بزرگترین صحن از صحن های حرم امام رضا (ع) با مساحتی بیش از ۱۱۷۰۰۰ مترمربع و یکی از جدیدترین آنها می باشد که آن هم پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و در جنوب روضه منوره ساخته شده است. می توان گفت این صحن نیز یکی از بزرگترین صحن های اماکن مقدس جهان نیز می باشد، این صحن می تواند ۷۰۰۰۰ نمازگزار را در خود جای دهد، جالب است بدانید مسجد جامع هندوستان که یکی از بزرگترین مساجد جهان است قادر است ۲۵۰۰۰ نمازگزار را در خود جای دهد.

صحن کوثر حرم امام رضا (ع)

قسمت شمال شرقی صحن جامع رضوی قرار گرفته و زیربنایی بیش از ۱۵۲۶۶ متر مربع و مساحت ۱۰۲۶۸ متر مربع دارد. صحن کوثر از شمال شرقی، به سردر نواب صفوی منتهی می‌شود، در ضلع غربی آن، رواق جدید و بسیار زیبای امام خمینی (ره) و صحن آزادی قرار دارد. نمای این صحن ، سنگ، آجر و کاشی معرق است. زائرین برای وارد شدن به این صحن کوثر از خیابان شهید نواب صفوی، صحن هدایت و صحن جامع رضوی می توانند راه یابند.

صحن غدیر حرم امام رضا (ع)

قرینه صحن کوثر نسبت به صحن جامع رضوی است بصورتی که در ضلع شمال غربی صحن جامع رضوی و تقریبا با مساحتی حدود ۱۴۵۰۰ متر مربع در جنوب غربی اماکن متبرکه قرار گرفته است و مساحت آن ۹۰۹۲ متر مربع و مساحت غرفه‌‌های آن ۵۳۲۲ است.

تاریخ انتشار : 1397/08/30